Tinnitus? Wees waakzaam en zorgvuldig in de zoektocht naar genezing

Tinnitus, een oplossing is er wél. Die stelling heeft Hoormij∙NVVS voorgelegd aan ervaringsdeskundigen en (zorg)professionals. Waarom? Om inzicht te geven in de mogelijkheden als je te maken krijgt met deze - niet te genezen - aandoening. Ruim 95% van de mensen leert ermee leven. Dat geeft moed. Want we begrijpen hoe groot de invloed kan zijn op je leven. Het advies van Arno Lieftink - psycholoog met specialisme audiologische zorg & auteur van het boek Oorzaken - is: Wees achterdochtig als iemand beweert tinnitus te kunnen genezen en ga niet in op iedere willekeurige behandeling die je vindt op internet.

De Week van het Oorsuizen. Ongetwijfeld wordt er in deze periode veel gezegd en geschreven over het enorm veel voorkomen van tinnitus als klacht. Over de soms zeer ernstige gevolgen voor het functioneren en de moeite om daar erkenning en begrip voor te krijgen, en over de al dan niet hoopgevende ontwikkelingen in wetenschappelijk onderzoek en experimentele behandelingen. De huidige realiteit voor bijna iedereen met tinnitus is helaas wel dat er geen genezende behandeling is en dat het probleem dus niet weg te nemen is.

Liever genezing

Als medisch en audiologisch onderzoek geen oplossing bieden - zoals meestal - is de conclusie bij degenen met tinnitus vaak: Er is niets aan te doen, behalve proberen er minder last van te krijgen. Het gebeurt regelmatig dat iemand voor het eerst bij mij komt en dan verzucht: “Tja, ik had liever een oplossing dan dit, maar helaas”. Veel mensen zien af van advies of begeleiding, als er toch geen oplossing voor de klacht is. 

Probleem versus Oplossing

Het lastige hierbij is dat wij in het rationele en westerse denken vaak te sterke gedachten hebben over wat een probleem is, en wat de oplossing ervan moet zijn. Dat leidt makkelijk tot de conclusie: Tinnitus is het probleem. Als het niet opgelost wordt (door genezing) blijft het een probleem. Toch is dat niet redelijk. Als er geen genezing is voor de tinnitus, maar iemand houdt weinig tot geen last door begeleiding, behandeling, hoorhulpmiddelen, of een andere aanpak, is er dan nog een probleem dat opgelost moet worden?

Tinnituslast vermindert vaak

Of als iemand met tinnitus door hulp minder stress en vermoeidheid gaat ervaren, een betere balans tussen inspanning en ontspanning bereikt, en weer als voorheen kan functioneren, is er dan nog een oplossing nodig? Ik ken heel wat mensen met tinnitus die na kortere of langere tijd weinig tot geen last meer hebben, en toch vastzitten aan de stressvolle gedachte dat de tinnitus weg moet. Zo sterk kan de oplossingsbehoefte zijn. Er blijft dan een gevecht met de aanwezigheid van de tinnitus.

Zoek de juiste hulpverlener

De oplossing voor de persoon met tinnitus is - volgens mij - om het gesprek aan te gaan met een deskundig tinnitus-hulpverlener. Het begint met de bereidheid tot dat gesprek. Vervolgens is het van belang om samen met de zorgverlener inzicht te krijgen in de factoren die bij die persoon van invloed zijn op de tinnitus. En hoe die door behandeling te beïnvloeden zijn. Vaak zijn er al verbeteringen mogelijk via goede uitleg en adviezen (psycho-educatie). Daarna zijn er meerdere wegen naar klachtenvermindering, zoals: cognitieve gedragstherapie (CGT), acceptatie en commitment therapie (ACT), psychomotore therapie, EMDR, lichaamsgerichte therapie of mindfulness. De aanwezigheid van tinnitus kun je daarbij anders leren ervaren.

Advies

Mijn advies: ga dat gesprek aan met die deskundige. Probeer niet willekeurig een 'behandeling' die je via internet of een kennis krijgt aanbevolen en wees achterdochtig als iemand beweert de tinnitus te kunnen genezen. Maar gun jezelf vooral de kans om jouw oplossing te vinden. Tinnitus leren hanteren is uiteindelijk ook de aanwezigheid ervan kunnen toelaten.


Arno Lieftink

Psycholoog
bij de audiologische afdelingen van het Erasmus MC Rotterdam en het UMC Utrecht.

Lees ook:


Publicatiedatum: 02 februari 2023