De gevolgen van overgevoeligheid voor geluid
Hyperacusis is geen levensbedreigende aandoening maar afhankelijk van de ernst kan het een behoorlijke invloed hebben op hoe iemand kan functioneren in gezin, sociale omstandigheden, werk en andere situaties waar geluid is – en dat is vrijwel overal.
Leven als kluizenaar?
De stem van iemand aanhoren, je eigen stem aanhoren, een praatje houden met je opa die slechthorend is geworden, een telefoongesprek voeren, de boodschappen doen, enzovoort. Geluid is overal. Wanneer alledaagse geluiden pijnlijk of onverdraaglijk worden, kan dat lastige en ingrijpende gevolgen hebben voor de dagelijkse omgang met de sociale omgeving. Met anderen communiceren, je beroep of hobby uitoefenen, leven in gezinsverband, je verplaatsen, reizen, meedoen aan groepsactiviteiten, vergaderen, vrijwilligerswerk doen: mensen met hyperacusis kunnen aan dit soort activiteiten vaak moeilijk deelnemen. Voor sommigen dreigt het zelfs vrijwel onmogelijk te worden.
Onbegrip
Veel mensen met hyperacusis merken een gebrek aan (h)erkenning en onbegrip bij familie, vrienden, artsen, collega’s en instanties. Met name mensen die recruitment hebben (overgevoeligheid voor geluid én slechthorendheid) worden door hun omgeving niet altijd begrepen. Hoe kan iemand die slecht hoort nou overgevoelig zijn voor geluid? Dit lijkt tegenstrijdig! Dit kan onbegrip, isolement en eenzaamheid in de hand werken.
Stress en onzekerheid
Hyperacusis heeft ook psychische gevolgen. De hersenen raken veel eerder overprikkeld. Als gevolg hiervan ontstaan bijvoorbeeld concentratie- en verwerkingsproblemen, stress, achteruitgang in het psychosociaal functioneren en onzekerheidsgevoelens. Ook kan er angst, paniek en depressie uit voortkomen Het is belangrijk hiermee te leren omgaan: ‘coping’ is een belangrijke factor voor gezond functioneren. Hoe beter u met uw aandoening leert omgaan, hoe meer vertrouwen en ontspanning u dit geeft. Hoe meer controle je hebt over je aandoening, hoe beter je jezelf voelt. Natuurlijk speelt ook de communicatie met de omgeving een belangrijke rol. Trek je niet alleen maar terug, maar leer het onderwerp bespreekbaar te maken. Vraag niet alleen begrip, maar toon het zelf ook. Daar kunnen velen wel wat hulp in gebruiken.
Overigens kan hyperacusis ook een gevolg zijn van een depressie en andere psychische aandoeningen, zoals een posttraumatische stressstoornis.
Ik ben zo moe!
Het verwerken van (te) hard klinkende geluiden is een vermoeiend proces dat veel energie kost. Concentratie is moeilijker geworden en het verwerken van taal kost vaak veel meer moeite. Ook slaapproblemen komen regelmatig voor. Veel mensen met hyperacusis zijn daarom sneller vermoeid. Daardoor lijken steeds meer gewone dingen extra energie te vragen. Dit vraagt een aanpassing in onze gewoonten en levenswijze, wat uzelf en uw omgeving vaak maar moeilijk te accepteren vindt. Toch kan het zoeken naar andere wegen ook tot hele prettige en vruchtbare ontwikkelingen leiden.
Woonomgeving
Op een rumoerige plek wonen is vooral voor mensen met hyperacusis een extra belasting. Als dit ter sprake wordt gebracht krijgt men regelmatig te horen “je kunt beter in een hutje op de hei gaan wonen”! Velen zouden dit wellicht graag willen maar meestal is dit om meerdere redenen niet mogelijk. Verhuizen zou ook een optie kunnen zijn, maar bedenk hierbij dat het gras aan de andere kant van de heuvel altijd groener lijkt en dat vrijwel in elke woonruimte/woonomgeving geluid aanwezig is. In gesprek raken en begrip proberen te kweken blijkt vaak de beste methode.
Financiën
Hyperacusis brengt vaak veel extra kosten met zich mee. Lang niet alle trainingen en therapiën worden vergoed, soms gedeeltelijk of slechts een beperkt aantal sessies.
Er zijn extra kosten om zaken in het huis aan te passen of te isoleren, kosten om een andere woonruimte in een stillere omgeving te betalen. Kosten voor een nieuwe cursus of een nieuwe hobby die het leven meer inhoud geeft. Daarnaast is er bij mensen met hyperacusis sprake van inkomstenderving doordat zij minder zijn gaan werken, werkeloos zijn geraakt of in een WAO/WIA situatie terecht zijn gekomen.