Hoe mondkapjes en 1,5 meter afstand het leven van slechthorenden nóg moeilijker maken

Vanwege het coronavirus moeten we 1,5 meter afstand houden van elkaar. Dat is voor iedereen een lastige situatie, maar voor slechthorende mensen des te meer. Anderhalve meter is ook het bereik van de meeste hoortoestellen om iemand goed te kunnen verstaan en soms is dat nog minder. Het is best lastig om afstand te houden, omdat je wilt verstaan wat iemand zegt. Een ander probleem is het mondkapje. Hier is het nog niet zoveel in het straatbeeld te zien maar dit kan mogelijk veranderen. Dit beschermende materiaal is belangrijk voor artsen en specialisten in het ziekenhuis in de strijd van het coronavirus. Dat is hygiënisch, maar hierdoor is het mondbeeld niet meer zichtbaar. In deze crisis hebben mensen met een slecht gehoor er eigenlijk nog een probleem bij. 

Voor deze groep is het voeren van een gesprek nog moeilijker dan normaal. Bovendien kan niet iedereen videobellen en als je dat wel kunt dan is het vaak moeilijker om het mondbeeld te volgen. Ook de plastic schermen, in bijvoorbeeld supermarkten of op kantoren, maken het moeilijker voor slechthorenden om iemand te verstaan. Het zelfde geldt voor de spatschermen voor het gezicht. En als mensen in de zorg (of audiciens) mondkapjes gaan dragen en ook nog eens zoveel mogelijk anderhalve meter afstand houden dan wordt het voor slechthorenden helemaal onmogelijk om te communiceren. Ook de angst om in het ziekenhuis terecht te komen met een gehoor- en/of evenwichtsaandoening leeft. Hier vind je een aantal tips van de commissie Duizeligheid en Evenwicht van Hoormij. NVVS. Ook Hooridee heeft twee ondertitelde filmpjes gemaakt met adviezen over thuis communiceren en bellen.

Anderhalve meter afstand

Marja de Kinderen van Slechthorend Amsterdam stelde de vraag aan audicien Wouter de Wol die ook de corona-maatregelen in acht neemt: Klopt het dat een hoorapparaat maar zo’n klein bereik heeft en hoe komt dit?'. Hier vind je het interview. Eén van zijn tips is om gebruik te maken van soloapparatuur. Hiermee verkort je de afstand van de spreker tot de microfoon enorm en reduceert die tot 30 cm. Zo kun je een grotere afstand probleemloos overbruggen tot een afstand van soms wel 10 tot 15 meter. Kijk ook eens op de Hoorinfotheek. Hier vind je duidelijke filmpjes met aanvullende hoorhulpmiddelen en de aanschaf ervan.

Oplossingen

Al voor de coronacrisis waren er initiatieven voor een 'toegankelijk' mondkapje. In Amerika kreeg de verpleegkunde Jeanne Hahne het idee om een mondkapje te maken met doorzichtig plastic bij de mond. Voor patiënten met een gehooraandoening is dit een prachtige uitkomst. Zij kunnen het mondbeeld van de specialist blijven zien en liplezen. Ook de mimiek is zo beter te zien. Dat is een belangrijk onderdeel in de communicatie met doven en slechthorenden. Maar ook horende mensen blijken het prettig te vinden wanneer zij de mond en de gezichtsuitdrukkingen van de medisch professional kunnen zien. Een glimlach kan de patiënt geruststellen. In 2014 hadden ze hier een crowdfundingsactie voor opgezet, helaas hebben ze het doel niet bereikt en konden de mondkapjes niet in productie worden genomen.

Gratis

Recent besloot de Amerikaanse studente Ashley Lawrence (21) om zelf speciale mondkapjes te maken waarbij de mond wél zichtbaar is. De mondkapjes die Ashley maakt, kosten niks. "Als je ze nodig hebt, vind ik niet dat je er voor zou moeten betalen. Dus we sturen ze op wanneer mensen erom vragen en als ze in het buitenland wonen, vragen we alleen de verzendkosten." Ze heeft duizenden aanvragen gehad. Hier vind je meer informatie over haar project. In Europa hebben we nog geen dergelijk initiatief gezien waar je dit kunt bestellen. Het Ministerie van VWS is in overleg met ondernemers die zich nu (gaan) toeleggen op het produceren van mondkapjes. Hoe mooi zou het zijn als er mondkapjes op de markt komen waar het mondbeeld zichtbaar blijft. Hoe mooi zou het zijn als VWS gaat overleggen met deze ondernemers. Technisch moet het gewoon mogelijk zijn. Dat bewijzen de bovengenoemde initiatieven uit Amerika.

Gelaatscherm

Een bedrijf uit Geleen heeft een gelaatscherm ontwikkeld in strijd tegen het coronavirus. Het 'Face protection Shield' zou bescherming kunnen bieden aan onder andere zorgpersoneel, tandartsen en rijschoolhouders tijdens hun werk.

Gebaren

Bianca van der Horst, zelf slechthorend en initiatiefneemster van de Gebarenchallege heeft voor een geringe vergoeding een training ontwikkeld voor iedereen, maar vooral voor mensen die in de gezondheidszorg werken. Denk aan: verpleegkundigen, (huis)artsen en thuiszorgmedewerkers. Juist nu is goede communicatie belangrijker dan ooit. Voor slechthorenden en doven is het kunnen zien van de mond en gezichtsuitdrukking daarbij onmisbaar. Dat veel mensen nu mondkapjes dragen, maakt goed contact, zoals gezegd, behoorlijk lastig. Een Gebarentaal – of schrijftolk kan op afstand ingezet worden, maar dat vraagt planning en organisatie. Improvisatie met handen en voeten kost vaak veel tijd en zorgt voor verwarring. Hier vind je meer informatie. Daarom heeft ze deze training ontwikkeld. Omdat het belangrijk is dat we elkaar juist nu blijven begrijpen.

Audiciens bieden zorg op afstand

Diverse audiciens, misschien ook die van jou, verzorgen zorg op afstand en online. Zo biedt Specsavers online consulten. Hun optometristen en audiciens zijn vanaf nu beschikbaar om via videobellen advies te geven op jouw urgente vragen. Je hoeft geen klant van hen te zijn om gebruik te maken van deze dienst. Intoears werkt uitsluitend op afspraak. Ook Oogvoororen ziet een stijging in de vraag naar een online audicien. Dit is slechts een greep uit het aanbod. Check bij je eigen audicien voor de mogelijkheden.

Zie jij knelpunten in de zorg tijdens de corona-crisis?

Mariska Stam, Projectleider Zinnige Zorg: "Vanuit de kerntaken van Zorginstituut Nederland kunnen we mogelijk in deze onzekere coronatijd wat bijdragen om de toegankelijkheid en kwaliteit van oor- en gehoorzorg te bevorderen. Dat alle mensen met gehoorproblemen of doofheid - en zij die werken binnen en buiten de zorg of in andere vitale beroepen - kunnen blijven communiceren is immers essentieel. Zie je knelpunten in de hoorzorg tijdens de corona-crisis?" Laat het Mariska Stam weten via zzoor@zinl.nl. Dit bericht is puur ter inventarisatie van wat er in de praktijk speelt.


Relevante links


Publicatiedatum: 22 april 2020