Willem Dekker: "Ik ben 24/7 bezig met mijn gehoor"

“Jouw stijl is zo leuk, die leent zich om een boek te schrijven over vrijwilligerswerk.” Die woorden van Hoormij∙NVVS directeur Wil Verschoor na het lezen van één van zijn eerdere boeken vormden de start voor het boek Leven met slechthorendheid - Van actief beroepsofficier naar vrijwilliger bij een patiëntenorganisatie van Willem Dekker. Zijn eerste reactie was: echt niet! Maar toen Wil zei: ‘Denk er eens over na’, was dat voor Willem na veertig jaar ervaring bij de Landmacht niets minder dan een keiharde opdracht. Een week later hing zijn werkkamer vol met gele briefjes voor de opzet. En een paar maanden later was het boek een feit.

Tekst Isabel Timmers Beeld Aaron Zwaal

Het boek kent drie verhaallijnen. In de even hoofdstukken beschrijft Willem het vrijwilligerswerk. De oneven hoofdstukken bevatten zijn persoonlijke verhaal. Daar doorheen stelt Willem de nodige misstanden in de hoorbranche aan de kaak. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met een bijdrage door een gastschrijver. Zoals oud-collega’s van Defensie, oud-NVVS directeur Joop Beelen, en mede-vrijwilligers van Hoormij∙NVVS.

Dienstongeschikt

Zijn persoonlijke verhaal begint op het moment dat de (tegenwoordig gepensioneerd) landmacht kolonel een brief krijgt met de niet te mis te verstane boodschap ‘dienstongeschikt voor operationele taken’. De oorzaak: zijn snel toenemende slechthorendheid. Veroorzaakt door het lawaai bij de schietoefeningen. Toeval of niet, maar bij Defensie is in april van dit jaar een groot ‘Hoorschade preventieproject’ gestart. Voor Willem komt dit te laat. “Ik ben me 24/7 bewust van mijn slechthorendheid. Ik hoor bijvoorbeeld de wekker niet, maar word wakker van een duwtje in mijn rug door mijn vrouw José. Als ik op het terras zit en een ober spreekt me van achteren aan, dan hoor ik dat niet. Ook hoor ik het niet altijd als de buren me groeten. Dat kan voor vervelende misverstanden zorgen. En zo heb ik een hele lijst voorbeelden. Bij een caissière, die flauwe grapjes maakte over mijn hoortoestel, heb ik mijn boodschappen laten staan en ben weg gebeend.”

Spraakafzien met voetbalclubs

Met de vasthoudendheid die hij ook tijdens missies liet zien, bijt Willem zich vast in zijn aandoening. Bij Hoormij∙NVVS ziet hij een vacature als vrijwilliger. “Ik heb die avond met José overlegd en me de volgende dag aangemeld.” Zijn laatste jaren bij Defensie doet hij aangepast werk, wat hij combineert met vrijwilligerswerk. “Zo heb ik heel geleidelijk naar mijn pensioen toegewerkt.” Tegelijk bereidt hij zich voor op een toekomst waarin hij steeds minder zal horen. “José en ik hebben drie jaar lang samen liplezen geoefend. Van de lessen spraakafzien bij de logopedist werd ik bloedchagrijnig. Als alternatief gingen we samen automerken, landen en voetbalclubs opnoemen. Gewoon op een terras met lijstjes in een schriftje. Bij de voetbalclubs ontbreekt trouwens een opvallende naam. Die zou ik toch niet noemen, zelfs als zou ik het aflezen”, lacht Willem. Voor wie het boek heeft: check op pagina 106 het lijstje en kijk of je de ontbrekende naam kunt ontdekken.

‘Dit boek moest geschreven worden’

“Gisteren in begonnen en maar moeilijk weg te leggen! Ik ben nog niet zo lang slechthorend (één oor, plotseling) en het is zo fijn om te lezen. Sommige zinnen heb ik mezelf het afgelopen jaar ook letterlijk horen zeggen. Veel herkenbaarheid. Ik lees met het potlood in de hand en markeer teksten voor mezelf, maar ook om aan anderen te laten lezen. Het ene moment moet ik hardop lachen, het andere moment heb ik natte ogen, omdat je zo treffend kunt verwoorden hoe het is om slechthorend te zijn. Dit boek was echt nodig om geschreven te worden (en ik heb het nog niet eens uit).” - Kirsten op de Facebookpagina van Hoormij∙NVVS 

Vrijwillig, niet vrijblijvend

Bij Hoormij∙NVVS heeft Willem als vrijwilliger het op zich genomen om de kennis en ervaring in de stichting vast te leggen. “Ik begon met de standpunten van de NVVS te verwoorden op twee A4-tjes, zodat iedereen dezelfde boodschap kon uitdragen. Daar is uiteindelijk via de Task Force het handboek Belangenbehartiging uit voortgekomen. Daarin is zoveel mogelijk alle kennis en ervaring geborgd. Dit boek was in eerste instantie ook bedoeld voor vrijwilligers en leden. Maar al snel kreeg ik vooral reacties op mijn persoonlijke verhaal: ‘Hier gaan veel mensen iets aan hebben’. Dus werd dat de tweede verhaallijn.” Wat vrijwilligers van zijn boek kunnen leren? “Dat je als vrijwilliger een commitment aangaat. Het is wel vrijwillig, maar niet vrijblijvend. Mensen die er meteen mee kappen als ze hun zin niet krijgen snap ik niet, want daarvoor is het werk te belangrijk. Tegelijk sta je als vrijwilliger in contacten met professionals 2-0 achter. Als je als beroepskracht ergens binnenkomt, word je toch anders benaderd.”

Eerlijke, objectieve voorlichting?

Hoe zit het met de misstanden in de hoorbranche? “Eerlijke, objectieve verlichting is mijn stokpaardje”, zegt Willem. “Bijvoorbeeld in het spanningsveld bij audiciens als zorgverleners én commerciële partij. Zo vertelde een vriendin van ons dat ze met haar moeder van in de negentig - een keurige, goedverzorgde dame - naar de audicien was geweest. Die zei vrijwel meteen dat haar moeders gehoor zo slecht was, dat zij alleen kon worden geholpen met een niet-verzekerd toestel. Dat zou haar dan wel 4.000 euro kosten, die ze zelf bij moest leggen. Ik ontplofte toen ik dat hoorde. Dat is echt pertinente onzin. Ik heb haar mijn kaartje meegegeven en het hoorprotocol gemaild met de mededeling dat als haar gehoor echt zo slecht was, ze in aanmerking kwam voor een buitencategorie toestel. Anders werd haar gewoon een poot uitgedraaid. Toen ze daarmee teruggingen naar de audicien kon haar moeder ineens wel een categorie 5 toestel vergoed krijgen. Zo staan er meer voorbeelden in het boek, ook over servicepakketten. Er zijn audiciens die mensen vijf jaar garantie proberen te verkopen, die ze toch al standaard gratis krijgen.”

‘Goede kijk van meerdere kanten’

“Leest heerlijk weg. Je hebt een goede kijk van meerdere kanten gekregen op de hoorbranche. Voor mij altijd een beetje liefde-haat. Mooi wat je probeert te doen voor lotgenoten. Ik weet niet of iedereen met een gehoorverlies op deze manier tegen het leven met slechthorendheid aankijkt, maar ik zal het altijd serieus nemen, omdat ik denk in te voelen wat het voor de meeste mensen betekent. Jouw verhaal sterkt me om de ingeslagen koers vast te houden. Om te streven naar het best mogelijke resultaat en niet te verzinken in de middelmatigheid. Jouw verhaal ontroert ook. Te lezen wat jij en José hebben meegemaakt. Je hebt een lieve vrouw. Maar dat wist je natuurlijk wel.” - Reactie van een audicien.

Mijn waarheid

Willem heeft inmiddels veel lovende reacties gekregen op zijn boek. “Het doet me veel dat het boek zo goed is ontvangen. Ik hoop dat ook professionals het gaan lezen.” Want ook audiciens, zorgverzekeraars en politici kunnen in het boek nieuwe informatie vinden. “Alles wat in het boek staat is waar”, zegt Willem. “Natuurlijk is het mijn waarheid. Soms heb ik van drie gesprekken met verschillende artsen één gesprek gemaakt, omdat dat beter leest.” Schrijven is als slechthorende een prettige bezigheid, vindt Willem. “Dus als er weer een onderwerp op mijn pad komt, wie weet!”

‘Helpt om slechthorendheid beter te begrijpen’

“Jouw boek helpt mij zeker om een stukje meer te begrijpen van de wereld van slechthorenden. Ook de stukken over het hoorprotocol waren voor mij als groentje in deze wereld, zeer verhelderend. Af en toe moest ik ook even flink lachen, om je grapjes in het boek die niet altijd begrepen werden door je gesprekspartner (die arts bijvoorbeeld). Knap hoe je je kwetsbaar opstelt en zo veel (h)erkenning bij lotgenoten (het blijft een naar woord maar dekt wel de lading) zal hebben. Ik denk dat je veel mensen tot steun zult zijn op deze manier en hen zelfs een stukje verder kan helpen in hun leven met SH.” - Corrine (vrijwilligerondersteuner)

Bestellen

Meer weten? Je kunt het boek ‘Leven met slechthorendheid’ van Willem Dekker voor € 21,50 bestellen via de webwinkel van Boekscout.nl, bol.com of de lokale boekhandel.