Een voertuig besturen met Ménière
Ménière is een mooie naam voor een nare ziekte, waarbij je zowel aanvallen van draaiduizeligheid hebt, als ook gehoorverlies en tinnitus (oorsuizen). Is autorijden dan nog wel verstandig? Kan ik het nog wel maken? Mág ik eigenlijk nog wel rijden? En wat als ik een ongeluk krijg? Pikt m’n verzekering dat dan? Ben ik strafbaar dan? Mag ik het verzwijgen? Is m’n rijbewijs nog wel geldig? Hoe gaat dat nou met verlengen? Ben ik een gevaar op de weg? De commissie Duizeligheid en evenwicht krijgt regelmatig vragen over autorijden in combinatie met deze aandoening en ging daarom langs bij het Centraal Bureau Rijvaardigheid (CBR) voor meer duidelijkheid en zekerheid.
We weten nog allemaal hoe we ons rijbewijs haalden: makkie, hakken over de sloot, in één keer of misschien in twee. Maar spannend was het. En feest daarna. Want er ging een wereld open: we konden de weg op! Iedereen moest even dat papiertje zien. En we dronken er een glas op (zonder alcohol …). Later werd het een vanzelfsprekendheid. We vergaten soms zelf het rijbewijs mee te nemen als we achter het stuur stapten. En toen kwam Ménière. Als een mist, een grauwsluier. Zó vreemd, dat de meesten van ons pas na een aantal aanvallen in de gaten kregen dat autorijden misschien wel niet meer zo voor de hand lag. Kan ik het nog wel maken? Mág ik eigenlijk nog wel rijden? En wat als ik een ongeluk krijg? Pikt m’n verzekering dat dan? Ben ik misschien wel strafbaar? Mag ik het verzwijgen? Is m’n rijbewijs nog wel geldig? Hoe gaat dat nou met verlengen? Ben ik een gevaar op de weg?
Wat zegt de wet?
De wet maakt ons als bestuurder zelf verantwoordelijk voor onze keuzes. Die verantwoordelijkheid brengt rechten én plichten met zich mee. Die gelden voor iedereen, dus óók als je ménière hebt. Heb je een rijbewijs, dan hoef je die we alleen nog maar te verlengen. Pas als we 75 worden, moet er verplicht een Eigen Verklaring worden ingevuld. Die bevat de vraag: Heb je last of last gehad van evenwichtsstoornissen of ernstige duizelingen?
Toch invullen EV
Het invullen van de Eigen Verklaring (EV) is bij het verlengen van het rijbewijs is niet verplicht als je nog geen 75 bent. Kies je er toch voor, dan is jouw antwoord op vraag 2 doorslaggevend: was de laatste aanval langer dan een jaar geleden, dan hoef je geen ‘Ja’ in te vullen. Was het korter geleden, dan vul je wél ‘Ja’ in. Een arts moet dan jouw medische geschiktheid beoordelen.
Regeling eisen geschiktheid
Voor mensen met Ménière is daarnaast nog een regel van belang. Die staat in de Regeling eisen geschiktheid 2000 (REG). Die is heel duidelijk: heb je een aanval gehad, dan ben je niet geschikt om te rijden. Er wordt van je verwacht dat je dan minstens drie maanden niet rijdt. Ben je niet zeker, vraag dan een uitspraak van de arts op schrift. Blijf je onvast of onzeker, kies dan simpel voor veiligheid en ga de weg niet op.
Ongeval
Na een ongeval moet worden geoordeeld over deze zaken. Verzekeraars gaan uit van jouw medische geschiktheid. Was je tijdens het ongeval volgens de REG ongeschikt om te rijden, dan ben je mogelijk aansprakelijk of, als je grove nalatigheid of opzet kan worden verweten, zelfs schuldig in de zin van het strafrecht. Het aantonen van jouw ongeschiktheid en eventuele schuld ligt bij de (verzekeraar van) de tegenpartij. Verzekeraars zullen in hun voorwaarden doorgaans opnemen dat je niet verzekerd bent als je volgens de wet niet mag rijden. Dat is het geval als je binnen drie maanden na een aanval achter het stuur stapt. Een bijzonder geval is een ongeluk dat direct is veroorzaakt door een aanval. We kennen geen voorbeelden, maar uit te sluiten valt zo’n gebeurtenis niet. In zo’n geval valt jou geen verwijt te maken en zal een verzekeraar uitbetalen en niet op jou verhalen. Je mocht tenslotte gewoon rijden en kon niet voorzien dat je een aanval zou krijgen.
Bij twijfel NIET rijden
De beslissing of je achter het stuur stapt is vooral aan jou. Zoals altijd gaat het erom die vrijheid met verstand te gebruiken, in het belang van anderen en van jouzelf. Ons advies: twijfel je over jouw medische geschiktheid, raadpleeg dan altijd een arts, zelfs als je rijbewijs nog niet aan verlenging toe is. Het CBR zal op grond van het medisch advies een oordeel vellen. Meestal is dat een beperking in tijd (tijdelijk ongeschikt en herkeuring na een vaste periode). Intrekking van het rijbewijs komt voor zover bekend niet voor.
Meer weten? Download de brochure.
Relevante links
Publicatiedatum: 26 februari 2019