Buitenstaander - ‘Ik ben Joyce en ik ben slechthorend’

Ik heb me eigenlijk altijd een buitenstaander gevoeld. Ruim vijftien jaar geleden werd ik van het ene op het andere moment geheel doof aan mijn linkeroor. Na een medische molen bleek dat ik zestig procent van mijn gehoor permanent kwijt ben. In de praktijk hoor ik links wel dát er iets gezegd wordt, maar niet wát. Na een cursus liplezen en in de praktijk leren hoe ik - en mijn omgeving - hier het beste mee kunnen omgaan, ging ik verder met mijn leven. Eigenlijk valt het toch allemaal wel mee? Er zijn mensen die veel dover zijn dan ik. Mensen die dagelijks moeten vechten om - letterlijk - gehoord te worden.

Ik niet. Ik hoor en word gehoord. Sterker nog, ik heb een baan als zorgverlener waarin communicatie extreem belangrijk is. Ik geef presentaties waarin ik praat over mindset en veerkracht. Om te laten zien dat ik begrijp wat iemand doormaakt, gebruik ik vaak mezelf als voorbeeld. “Ik heb tinnitus en heb daar jarenlang een hoortoestel met ruismaskeerder voor gedragen. Totdat ik besloot dat het belachelijk was dat ik mezelf zo voor de gek hield. De ruis zit in je hoofd en je bepaalt zelf hoeveel aandacht je het geeft”, zei ik altijd stoer tegen mijn patiënten. Maar wat ik me laatst ineens realiseerde: ik vertel nooit iemand over mijn doofheid. Alsof het er niet is. “Ik ben Joyce en heb tinnitus” moet dus eigenlijk zijn “Ik ben Joyce en ik ben slechthorend.” Eigenlijk heb ik zelf keihard m’n kop in het zand gestoken.

De omslag kwam toen ik een artikel las in het tijdschrift Psychologie, waarin een vrouw vertelde hoe het is om slechthorend te zijn. Bij iedere regel dacht ik: “Dat heb ik ook! Dit gaat over mij!” Ik raad soms wat ik denk dat er gezegd is. Check! Net als ik denk een leuke bijdrage aan het gesprek te kunnen leveren, zijn ze alweer aan het volgende onderwerp beland. Check! Ik lach soms maar gewoon mee als ik niet begrijp wat er gezegd is. Check! Check! Check! De tranen begonnen te stromen. Voor het eerst kwam het besef dat ik slechthorend ben.

Ik voelde me niet begrepen en niet verbonden. Relatiecoach Kira Asatryn schreef in Stop Being Lonely: Zelfs mensen die supersociaal zijn kunnen zich alleen voelen. Iedereen die ik tegenkwam met gehoorproblemen stond ver van mij af. Daardoor heeft het vijftien jaar geduurd om te erkennen dat ik slechthorend ben. Én dat dit veel impact heeft op mijn leven. Het is tijd om uit de kast te komen: Ik ben Joyce en ik ben slechthorend.

Joyce Bosman
Publicatiedatum: 15 juni 2021