Stembureaus opgelet: denk aan mensen met een gehoor- en/of evenwichtsaandoening

Gemeenten door het land kunnen diverse maatregelen nemen om het stemproces toegankelijker te maken voor mensen met een beperking. Behalve de toegankelijkheid voor mensen met een lichamelijke beperking is er zo steeds meer aandacht voor andere beperkingen. Denk bijvoorbeeld aan prikkelarme stembureaus en voorzieningen voor mensen met een auditieve of vestibulaire aandoening. De belangrijkste tip aan de gemeenten is om de stembureaus in te richten in samenwerking met ervaringsdeskundigen. Tips en voorbeelden voor het inrichten van een stemlokaal voor mensen met een gehoor- en/of evenwichtsaandoening.

Veel kiesgerechtigden hebben vanwege een beperking en/of chronische ziekte moeite om aan het stemproces deel te nemen. Gelukkig is hier steeds meer aandacht voor. Patiëntenorganisatie Hoormij∙NVVS geeft een aantal tips aan gemeenten om hen te helpen bij verkiezingen. De eerste - meest algemene tip is: Maak iemand verantwoordelijk om mensen met problemen van dienst te kunnen zijn tijdens het stemmen.

  • (H)erkenning van en voor mensen met een gehoor- en evenwichtsbeperking is belangrijk. Ruim 1,5 miljoen mensen in Nederland zijn slechthorend, 1 miljoen mensen hebben last van tinnitus en 1 op de 5 mensen krijgt te maken met evenwichtsproblematiek. Overkomt het je, dan is de impact op je leven groot. Maak vooraf kenbaar dat je hier rekening mee houdt op de stembureaus.

Voorzieningen voor mensen met een auditieve beperking

  • Realiseer je dat - ook als iemand een hoortoestel draagt - deze persoon moeite kan hebben met verstaan en begrijpen wat er wordt gezegd.
  • Kijk de mensen aan (veel slechthorenden kunnen redelijk liplezen)
  • Zorg dat er geen achtergrondgeluid of muziek is (zet dus geen radio aan).
  • Praat niet over grote afstand, maar wacht tot de stemmers binnen de anderhalve meter van de tafels zijn. Overdreven hard praten is niet nodig, maar er moet wel duidelijk worden gearticuleerd.
  • Gebruik waar mogelijk gebaren en wijs bijvoorbeeld op de stemkaart als iemand daarover iets wil duidelijk maken (denk bijvoorbeeld aan een machtiging of naam).
  • Laat mensen waar mogelijk meekijken op een beeldscherm of gebruik Live transcribe of AVA (een app op de telefoon).
  • Schrijf bij onduidelijkheid trefwoorden op een stuk papier.
  • Technische hulpmiddelen. Deze zijn er in soorten en maten. Vaak heeft de slechthorende deze zelf bij zich
  • Leg een (geplastificeerd) A4 neer met daarop wat de kiezer moet doen, bijv:

    1. Geef de stempas
    2. Toon het ID-bewijs
    3. Je krijgt daarna het stembiljet

    Hier vind je meer tips over slechthorend en goed communiceren.

    Prikkelarm

    In totaal heeft 35% van de Nederlandse bevolking in meer of mindere mate last van de vele prikkels in onze samenleving. Een prikkel kan zijn: alle bewuste en onbewuste informatie die binnenkomt. Externe prikkels komen binnen via de zintuigen. Interne prikkels zijn gevoelens, gedachten en emoties. Gezonde hersenen filteren prikkels. Iets dat onbelangrijk is neem je dan niet bewust waar. Bij sommige mensen krijgen de hersenen teveel prikkels te verwerken en slaat het zenuwstelsel op tilt. Denk aan mensen met ptss, chronische vermoeidheid, een evenwichtsaandoening, hersenletsel of mensen met hyperacusis. Voor wie hinder ervaart door de prikkels van drukte, geluiden, verlichting en andere zintuiglijke waarnemingen maakt een prikkelarm stembezoek het verschil.

    Een aantal tips:

    • Denk aan het organiseren van een stembureau, op een rustige locatie. 
    • Organiseer een uurtje voor mensen die prikkelarm willen stemmen.
    • Draai een dag geen achtergrondmuziek (bv. in een winkel of supermarkt)
    • Vraag personeel of betrokkenen bij het stembureau om schoenen te dragen met zachte zolen.
    • Probeer gesprekken niet te luid te voeren.
    • Zet mobiele telefoons op 'geluid uit'
    • Denk aan gedimde verlichting.
    • Een rustruimte.

    Zelf stemmen?

    Kijk op de website van de gemeente of op Waar is Mijn Stemlokaal of er in de gemeente een extra toegankelijk stembureau is.

    Lees ook:

    Publicatiedatum: 28 december 2022