Dyon Scheijen in vakblad ENT & Audiology News

Vertaling eerste artikel Dyon Scheijen in ENT & Audiology News

Elke cover in deze zesdelige serie is meer dan een afbeelding. Het is een raam naar een andere manier van kijken, van horen en van helen. Samen vormen ze een verhaal dat zich uitstrekt over disciplines en perspectieven. Een verhaal verteld in lagen van verf, wetenschap en geleefde ervaring. Een verhaal waarin audiologie niet alleen over oren gaat, maar over mensen. En heling niet altijd over herstellen gaat, maar over transformeren.

Het kunstwerk op de derde cover is een close-up van een van mijn schilderijen. Het toont een gouden lijn, glinsterend door het textuurrijke doek. Deze lijn is geen versiering. Het is het litteken. En het is de heling.

De inspiratie komt uit Kintsugi, de oude Japanse kunst van het repareren van gebroken keramiek met goud. In plaats van de scheuren te verbergen, maakt Kintsugi ze zichtbaar, kostbaar zelfs. Het vertelt iets diepzinnigs: dat onze breuken eigenschappen kunnen worden. Dat ons lijden, mits met zorg en aandacht behandeld, onderdeel kan worden van een nieuw, mooi geheel.

Gouden lijnen in de praktijk

In mijn werk als audioloog zie ik deze gouden lijnen dagelijks bij mensen.
Denk aan de oudere vrouw wiens tinnitus begon na een lange reeks verliezen: het overlijden van haar partner, achteruitgaande gezondheid, groeiende eenzaamheid. Het geluid dat ze hoort is niet zomaar een toon. Het is een aanwezigheid.

Of misschien, nauwkeuriger, de afwezigheid van aanwezigheid. Het holt haar dagen uit en herinnert haar aan alles wat weg is. Of de jonge man wiens tinnitus begon na een muziekfestival, een plek die ooit symbool stond voor vreugde, vrijheid, verbinding. Nu heeft het geluid dat deel van zijn identiteit weggenomen. Hij gaat niet meer uit. Hij luistert niet meer naar muziek. Zijn wereld is kleiner geworden, zijn stilte is luid geworden.

Of de vluchteling die oorlog, geweld en vervolging ontvluchtte om vervolgens een nieuwe vijand in zijn hoofd te vinden. Zijn tinnitus is meer dan een geluid; het is de stem van herinnering, de echo van trauma. Het volgt hem zelfs in veiligheid. De wereld noemt hem misschien ‘veilig’, maar van binnen woedt nog steeds een oorlog.

Meer dan een symptoom

Wanneer we ons alleen richten op het symptoom - het geluid zelf - lopen we het risico de persoon te missen. Hun verhalen. Hun pijn. Hun potentieel tot groei.
Daar komt audiologische revalidatie om de hoek kijken. Niet alleen als klinisch proces, maar als iets diep menselijks. Het gaat verder dan apparaten aanmeten of geluid aanpassen. Het gaat om luisteren met meer dan alleen de oren. Het gaat om mensen opnieuw verbinden met hun leven, hun waarden, hun gevoel van regie. En wanneer we dit combineren met Acceptance and Commitment Therapy (ACT), gebeurt er iets krachtigs.

ACT en kunst

ACT is een psychologische benadering gebaseerd op gedragswetenschap, maar het resoneert diep met de essentie van kunst. Zowel ACT als kunst beginnen met dit uitgangspunt: dat het leven pijn bevat. Dat proberen ongemak te verwijderen het vaak juist groter maakt. En dat heling niet voortkomt uit controle, maar uit verbinding met waarden, met betekenis, met het volledige spectrum van menselijke ervaring.

In ACT proberen we tinnitus niet te elimineren. We helpen mensen er op een andere manier mee om te gaan. Om er ruimte voor te maken, in plaats van ertegen te vechten. Om met het geluid te leven, in plaats van in gevecht ermee te zijn. We onderzoeken niet alleen wat pijn doet, maar wat er toe doet. We helpen mensen regie terug te nemen in een wereld die chaotisch of gebroken kan aanvoelen. En daarbij zien we iets krachtigs ontstaan: veerkracht, groei, en soms zelfs schoonheid.

De gouden lijnen in mijn kunst symboliseren die transformatie. Scheuren zijn geen tekenen van zwakte. Ze zijn uitnodigingen. Ze zijn openingen waardoor het goud kan stromen.

Elk schilderij, elke blog, elke blik in de levens van mensen die ik heb ontmoet, maakt deel uit van een bredere visie. Een visie die zegt: heling is geen rechte lijn. Het is gelaagd, imperfect en diep menselijk. Het is waar kunst wetenschap ontmoet. Waar audiologische revalidatie psychologische flexibiliteit ontmoet. Waar oren hart ontmoeten.

En, misschien nog belangrijker, waar wij elkaar ontmoeten.

Publicatiedatum: 02 september 2025